Lấy dấu hàm tháo lắp là một kỹ thuật phục hình đặc biệt, có ý nghĩa quyết định đến sự thành công của hàm giả tháo lắp. Mục tiêu của cách lấy dấu hàm tháo lắp là hình dạng và sự di chuyển của các mô mềm xung quanh. Độ chính xác của mẫu dấu ảnh hưởng trực tiếp đến độ khít sát, bám dính, và sự thoải mái của hàm giả trong quá trình ăn nhai và nói chuyện.
Chuẩn bị trước khi lấy dấu hàm tháo lắp
Giống như mọi quy trình phục hình chất lượng cao khác, việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tiến hành cách lấy dấu hàm tháo lắp là điều kiện tiên quyết.
Kiểm tra tình trạng mô mềm, răng thật và nền hàm của bệnh nhân
Trước khi đặt vật liệu vào miệng, nha sĩ phải thực hiện đánh giá lâm sàng toàn diện:
- Mô mềm và niêm mạc: kiểm tra niêm mạc nền hàm xem có sưng, viêm hoặc tổn thương do hàm giả cũ không; nếu có viêm nhiễm cần điều trị/vệ sinh trước. Mô nền hàm khỏe mạnh là điều kiện cần để lấy dấu hàm tháo lắp chính xác, tránh ghi lại mô bị biến dạng.
- Tình trạng răng thật còn lại: với hàm tháo lắp bán phần, kiểm tra độ chắc răng trụ, vệ sinh và các phục hồi cần thiết (trám, làm sạch); răng trụ khỏe giúp hàm giả có điểm tựa vững chắc.
- Đánh giá giải phẫu: Xác định các điểm giải phẫu quan trọng như dây chằng, giới hạn niêm mạc, và các vùng dễ bị cộm cấn để bác sĩ có thể điều chỉnh khay lấy dấu và vật liệu sau này.
Xem thêm: Lấy dấu răng là gì? Quy trình, mục đích và những lưu ý quan trọng
Lựa chọn khay lấy dấu và vật liệu phù hợp (alginate hoặc silicone)
Quy trình cách lấy dấu hàm tháo lắp thường được chia thành hai giai đoạn dấu, mỗi giai đoạn yêu cầu vật liệu và khay khác nhau:
Khay lấy dấu:
- Lấy dấu sơ khởi: Sử dụng khay tiêu chuẩn (stock tray) có sẵn, mục đích là thu thập hình dáng chung của cung hàm.
- Lấy dấu chức năng: Bắt buộc phải sử dụng khay cá nhân (Custom Tray). Khay này được chế tạo riêng biệt, dựa trên mẫu dấu sơ khởi, có giới hạn chính xác, giúp vật liệu lấy dấu ghi nhận sự di chuyển của các mô chức năng.
Vật liệu lấy dấu:
- Alginate: Vật liệu dễ thao tác, thường dùng cho giai đoạn lấy dấu sơ khởi (tạo mẫu chẩn đoán).
- Silicone/Polysulfide: Vật liệu cao cấp, có độ chính xác, độ ổn định kích thước vượt trội, được sử dụng cho giai đoạn lấy dấu chức năng cuối cùng. Việc sử dụng vật liệu chất lượng cao là tiêu chí quan trọng trong cách lấy dấu hàm tháo lắp chuẩn mực.
Quy trình lấy dấu hàm tháo lắp
Quy trình lấy dấu hàm tháo lắp là một kỹ thuật hai bước, trong đó bước lấy dấu chức năng đóng vai trò then chốt nhất.
Lấy dấu sơ khởi để tạo mẫu chẩn đoán và khay cá nhân
Lấy dấu sơ khởi là nền tảng cho việc thiết kế khay cá nhân, đảm bảo cho bước lấy dấu chức năng diễn ra hiệu quả:
- Thực hiện: Vật liệu Alginate hoặc Silicone Putty được đặt vào khay tiêu chuẩn. Nha sĩ đặt khay vào miệng, giữ cố định cho đến khi vật liệu đông cứng hoàn toàn. Bước này ghi lại hình dáng giải phẫu của mô cứng và mô mềm khi ở trạng thái nghỉ.
- Mục đích: Mẫu dấu sơ khởi được gửi Labo để đổ thạch cao, tạo ra mẫu hàm chẩn đoán. Trên mẫu hàm này, kỹ thuật viên sẽ thiết kế và chế tạo Khay Cá nhân có giới hạn và tay cầm được cá nhân hóa, phù hợp với từng bệnh nhân.
Lấy dấu chức năng bằng khay cá nhân nhằm ghi nhận chuyển động mô mềm chính xác
Đây là bước quyết định chất lượng cuối cùng của hàm giả tháo lắp, là phần phức tạp nhất trong cách lấy dấu hàm tháo lắp chuẩn nha khoa:
Điều chỉnh khay cá nhân: thử khay trên miệng, hiệu chỉnh để khay nằm đúng vị trí, không gây cộm hay đau.
Ghi nhận chuyển động (border molding): dùng vật liệu dẻo (sáp hoặc silicone nặng) và yêu cầu bệnh nhân thực hiện các động tác chức năng (mút, nuốt, phát âm, cử động môi – má) để ghi lại chính xác giới hạn viền và chuyển động mô mềm.
Lấy dấu chức năng cuối cùng: đặt silicone lỏng vào khay đã hiệu chỉnh, đưa vào miệng với áp lực kiểm soát; bệnh nhân tiếp tục thực hiện cử động chức năng để vật liệu cố định hình dạng nền hàm ở trạng thái làm việc.
Mục đích: mẫu dấu chức năng ghi lại nền hàm ở trạng thái chức năng, đảm bảo hàm giả tháo lắp có độ khít và bám dính tối ưu khi ăn nhai và nói.
Hoàn thiện và kiểm tra sau khi lấy dấu
Sau khi thu được mẫu dấu chức năng, các bước xử lý mẫu dấu phải được thực hiện nhanh chóng và chính xác.
Đổ mẫu thạch cao ngay sau khi lấy dấu để tránh biến dạng vật liệu
- Sự ổn định: Vật liệu lấy dấu có thể thay đổi kích thước nhẹ theo thời gian do các yếu tố môi trường. Để bảo toàn độ chính xác, mẫu dấu chức năng phải được vệ sinh, khử trùng và đổ thạch cao đặc biệt (loại IV) ngay lập tức (nên thực hiện trong vòng 30 phút).
- Quy trình chuẩn mực: Việc đổ mẫu ngay sau khi lấy dấu là quy tắc vàng, đảm bảo khuôn mẫu thạch cao cuối cùng giữ nguyên vẹn độ chính xác đã được ghi nhận chức năng trong miệng bệnh nhân.
Kiểm tra độ chính xác của mẫu, điều chỉnh nếu phát hiện sai lệch hoặc bọt khí
Sau khi mẫu thạch cao đã khô và được tách ra, nha sĩ và kỹ thuật viên sẽ thực hiện kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt:
Kiểm tra viền hàm: Đảm bảo toàn bộ viền hàm được ghi lại rõ ràng, không bị ngắn (sẽ gây lỏng lẻo) hoặc quá dài (sẽ gây đau).
Kiểm tra bề mặt: Toàn bộ bề mặt mô nền phải mịn, không có bọt khí lớn hoặc các vết rách, biến dạng. Sự hiện diện của bọt khí sẽ tạo ra những điểm nhô trên hàm giả, gây ra điểm đau, tì đè lên niêm mạc của bệnh nhân.
Điều chỉnh: Nếu phát hiện sai lệch nghiêm trọng, bác sĩ sẽ phải tiến hành lấy dấu chức năng lại để đảm bảo hàm giả cuối cùng đạt tiêu chuẩn về độ khít sát và sự thoải mái.
Xem thêm: Hàm tháo lắp: Giải pháp phục hình răng mất truyền thống và tiết kiệm
KẾT LUẬN:
Cách lấy dấu hàm tháo lắp là một quá trình kỹ thuật cao, đòi hỏi sự phối hợp giữa vật liệu chất lượng, khay cá nhân và kinh nghiệm điều chỉnh chức năng của bác sĩ. Việc đầu tư vào quy trình này sẽ mang lại hàm giả tháo lắp ổn định, khít sát, giúp khôi phục chất lượng cuộc sống cho người sử dụng.
Có thể bạn quan tâm:
Răng số 3 mọc ngầm: nguyên nhân, dấu hiệu và hướng điều trị hiệu quả
Chế Độ Ăn Uống Thế Nào Để Răng Chắc Khỏe? Cẩm Nang Dinh Dưỡng Từ Chuyên Gia Nha Khoa
Nếu bạn đang tìm địa chỉ phục hình hàm tháo lắp uy tín tại Hải Phòng, Nha khoa Dr. Green chính là lựa chọn lý tưởng để bạn yên tâm chăm sóc nụ cười khỏe đẹp với quy trình chuẩn mực và đội ngũ chuyên gia tận tâm.
HỆ THỐNG NHA KHOA DRGREEN
- Địa chỉ 1: 40B Lạch Tray, Ngô Quyền, Hải Phòng
- Địa chỉ 2: HDS11 Vinhomes Marina, Lê Chân, Hải Phòng
- Địa chỉ 3: 38 Tân Dương, Thủy Nguyên, Hải Phòng
- Địa chỉ 4: 43 Trần Phú, Cẩm Phả, Quảng Ninh
- Hotline: 0936.996.609
- Website: https://nhakhoadrgreen.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/nhakhoadrgreen
- Email: nhakhoadrgreen@gmail
